مناطق عشایری و روستایی فارس، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان از مراکز مهم جاجیم بافی ایران به شمار می روند.

الف -۲-زیلو:

     دستبافت‌های منقوش و بدون گره که با گذراندن تار و پودهای پنبه‌ای از لابه‌لای یکدیگر با استفاده از زیلو بافی بافته شده و از آن به منظور زیرانداز استفاده می شود زبلو  نام دارد.

    این اثر، به دلیل جنس مواد اولیه‌ی آن، زیرانداز خاص مناطق گرم و خشک است و بیشتر در مساجد و تکیه‌ها و مکان‌های مذهبی از آن استفاده می‌شود.

شکل ظاهری:

     زیلو تخت و بدون پرز است و به شکل‌های مستطيل و مربع در اندازه‌های مختلف بافته می‌شود. به دلیل شیوه‌ی نقش‌پردازی و بافت این دستبافته دورو  بوده و از هر دو طرف آن می‌توان استفاده کرد. نقش‌های آن نیز از یکرو با رنگی مخالف  روی دیگر آن مشاهده می‌شود. طرح‌های زیلو از تکرار یک یا چند نقش در متن و حاشیه تشکیل شده و بیشتر نقش‌ها شامل نوشته‌های مذهبی، شکل‌های هندسی گیاهی و به ندرت حیوانی است. رنگ‌پردازی در زبلو محدود بوده و بیشتر از دو رنگ سفید و لاجوردی، سفید و آبی یا سبز و نارنجی بهره می‌گیرند.

     دستگاه زیلو بافی مهم‌ترین وسیله‌ی بافت این محصول است دستگاه که اجزایی مانند ورد دارد و از ابزارهای جانبی مانند ماسوره ، ماکو و شانه نیز برای بافت استفاده می‌کنند . رشته‌های کم‌تاب و به نسبت ضخیم پنبه‌ای در رنگهای نام برده، مواد اصلی زیلو را تشکیل می‌دهند.

مراحل تولید زیلو:

     چله‌کشی زیلو با استفاده از رشته‌های پنبه‌ای سفید رنگ بر دستگاه زیلو بافی به تناسب اندازه‌ی مورد نظر انجام می‌شود. سپس وردهای دستگاه را منظم کرده و براساس نقشه با جابم‌جایی آنها پودهای رنگین را به وسیله‌ی ماسوره از لابه‌لای آنها می‌گذرانند. پس از هر مرحله پود‌گذاری با شانه ،بافته را می کوبند و تا پایان کار را به همین شکل ادامه می‌دهند.